De poëzie van de Ierse dichter William Butler Yeats (1865-1939) laat zich uitstekend uitvoeren als liedtekst en dit is in het verleden dan ook regelmatig gedaan door uiteenlopende zangers en bands. Vorig jaar bracht de Brits/Ierse band The Waterboys een album uit waarop maar liefst 14 gedichten van Yeats op muziek zijn gezet. "An Appointment with Mr. Yeats" vind ik een werkelijk schitterende cd met afwisselend stevige folkrock en wat meer ingetogen nummers. De altijd gepassioneerde en indringende zang van Mike Scott, de meeslepende vioolsolo's van Steve Wickham, de gedrevenheid en schaamteloze romantiek zijn bekende elementen in het werk van The Waterboys, die ook al weer zo'n 30 jaar actief zijn.
 |
| W.B. Yeats |
W.B. Yeats verzamelde sprookjes en volksverhalen en verwerkte deze in zijn gedichten en toneelstukken. Zijn werk is vaak diep symbolisch met elementen uit de folklore en de Ierse en Griekse mythologie. Hij was een spiritueel zoeker, het occulte en de natuur waren hierbij van groot belang. Waterboys voorman Mike Scott is zelf een Schot, maar laat zich al jaren inspireren door Ierland, natuur, mythologie en mystiek. Hij is dan ook een groot liefhebber van de poëzie van W.B. Yeats. Zijn moeder, docente literatuur, bracht hem al heel jong in aanraking met Yeats' gedichten.
W. B. Yeats: "The Song of Wandering Aengus" (1899)
I WENT out to the hazel wood,
Because a fire was in my head,
And cut and peeled a hazel wand,
And hooked a berry to a thread;
And when white moths were on the wing,
And moth-like stars were flickering out,
I dropped the berry in a stream
And caught a little silver trout.
Because a fire was in my head,
And cut and peeled a hazel wand,
And hooked a berry to a thread;
And when white moths were on the wing,
And moth-like stars were flickering out,
I dropped the berry in a stream
And caught a little silver trout.
When I had laid it on the floor
I went to blow the fire a-flame,
But something rustled on the floor,
And someone called me by my name:
It had become a glimmering girl
With apple blossom in her hair
Who called me by my name and ran
And faded through the brightening air.
Though I am old with wandering
Through hollow lands and hilly lands,
I will find out where she has gone,
And kiss her lips and take her hands;
And walk among long dappled grass,
And pluck till time and times are done,
The silver apples of the moon,
The golden apples of the sun.
En dit is de interpretatie van The Waterboys:
Aengus is een god uit de Ierse mythologie, die altijd jong blijft en leeft op een plek waar je onsterfelijk bent en waar altijd eten en drinken in overvloed is. Er zijn veel verhalen over hem, in een daarvan wordt hij hevig verliefd op het meisje Caer, dat hij eigenlijk alleen in een droom gezien heeft. Na jaren zoeken vindt hij haar uiteindelijk. Zij is afwisselend jaarlijks een meisje of een zwaan. Als hij haar vindt is ze een zwaan en Aengus verandert ook in een zwaan.
Overeenkomsten in Yeats romantische en mysterieuze gedicht zijn de obsessieve liefde na slechts een glimp van het meisje, de zoektocht, de metamorfose in een dier, hoewel hier een forel en geen zwaan. Het meisje doet ook denken aan de Ierse mythe van de maidens of the sea, die mannen beheksen en ze verliefd maken.
In tegenstelling tot de Aengus uit de mythe wordt Yeats hoofdpersoon aan het eind niet verenigd met zijn geliefde en wordt hij ouder tijdens het vruchteloze zoeken. Maar de bitterzoete eindregels zijn optimistisch en duiden waarschijnlijk op een hiernamaals waarin de hoofdpersoon uiteindelijk zijn geliefde vindt en voor eeuwig jong zal zijn als de Aengus uit de mythe.
Het gedicht biedt meerdere interpretatiemogelijkheden. Bijvoorbeeld de zilveren appels van de maan en de gouden appels van de zon. Aengus eet ze beiden wat zou kunnen duiden op een perfecte harmonie van zijn instinctieve onbewuste kant en zijn rationele, intellectuele, gedisciplineerde zelf. In deze betekenis zou de glimmering girl helemaal geen individu zijn, maar een aspect van Yeats psyche namelijk het primitieve, zorgeloze aspect dat hij nog niet volledig kan toelaten omdat hij nog te gedisciplineerd en te intellectueel is.
Appels plukken kan ook worden uitgelegd als het genieten van de sensualiteit in het leven.
Appels plukken kan ook worden uitgelegd als het genieten van de sensualiteit in het leven.
Maar feitelijk gaat dit gedicht natuurlijk over de zoektocht van de held, een veelgebruikt thema in mythologie en literatuur. De protagonist zoekt iets ongrijpbaars en zal het logischerwijs nooit vinden. Toch behoudt hij zijn vertrouwen en dit vertrouwen geeft zijn leven zin.