Ik luister graag naar Indiase klassieke muziek. Vooral de Noord-Indiase raga's zijn een zalfje voor mijn oren. In tegenstelling tot de westerse klassieke muziek, waarin een muziekuitvoering voor een groot deel vastligt, is Indiase muziek gebaseerd op improvisatie. De raga is het raamwerk, een aantal vaste regels waarbinnen de muzikant improviseert.
Heel bijzonder vind ik de prestaties van de Nederlandse celliste en componiste Saskia Rao - de Haas (1971), die zeer succesvol een westers instrument heeft geïntroduceerd in deze zeer oude traditie. Haar "Indian Cello" is speciaal voor dit doel door vioolbouwer Eduard van Tongeren ontworpen. De cello die iets kleiner is, zodat Saskia Rao ermee op de grond kan zitten, heeft 5 snaren in plaats van de gebruikelijke 4 en bovendien 10 extra toegevoegde resonans-snaren, die niet aangeslagen worden, maar meeklinken met andere snaren.
Op dit instrument creëerde ze een unieke speelstijl, vernieuwend en grensverleggend, een brug tussen de Indiase en westerse muziek. Zij moest hiervoor wel letterlijk haar instrument opnieuw leren bespelen. Op de grond zittend en met een afwijkende stemming. En met een totale verandering van linker- en rechterhand technieken.
Saskia Rao - de Haas woont al jaren in New Delhi en ontwikkelde met haar man, de Indiase sitarspeler Shubhendra Rao, een verzameling stukken voor sitar en cello. Samen spelen ze overal ter wereld op belangrijke muziekfestivals en concertzalen.
Saskia Rao volgt de "Maihar gharana", waartoe ook de onlangs overleden sitarvirtuoos Ravi Shankar behoorde. Andere belangrijke vertegenwoordigers waren bijvoorbeeld Nikhil Banerjee, Ustad Ali Akbar Khan en tegenwoordig Hariprasad Chaurasia. Een "gharana" is een "school", een bepaalde interpretatie van de raga's. In de Maihar gharana traditie openen de muzikanten het concert vaak met een "alap", een langzame inleiding, gevolgd door verschillende composities die zijn gezet in "tala's", ritmische cycli. Het heerlijke sonore en diepe geluid van de cello komt hier goed tot z'n recht. Van groot belang in de uitvoering is de interactie tussen de tablaspeler en de solist.