Ergens voor de kust van Katwijk ligt de verdronken ruïne van het Romeinse castellum Brittenburg. De exacte ligging is helaas onbekend. In de afgelopen eeuwen zijn de restanten een paar keer (bij extreem laagwater) vanaf het strand zichtbaar geweest. Er wordt nog steeds actief gezocht, de laatste jaren met nieuwe onderzoeksmethoden. Kernvraag is hoever de Brittenburg in zee ligt. De kustlijn is in al die eeuwen flink veranderd. Tijdens de werkzaamheden voor de waterkering bij Katwijk in 2014, werkten archeologen zelfs in ploegendiensten, maar geen spoor van de Brittenburg. De locatie blijft een mysterie. Over de speurtocht door de eeuwen heen is laatst een mooi boek verschenen.*
Op blz. 163 lees ik dat onderzoekers in 2012 eindelijk beet dachten te hebben. Op een recente luchtfoto was namelijk een rond object te zien dat onder het strand leek te liggen, iets ten noorden van de uitwatering (precies de plek waar iedereen het verwacht). Er werd nog even gedacht aan een onderdeel van de Atlantikwall, omdat een dergelijk object ook te zien zou zijn op een luchtfoto uit de Tweede Wereldoorlog, maar dat werd door kenners uitgesloten omdat het spoor ver buiten de betonnen wering hiervan lag.
Uiteraard gingen de gretige gedachten van de archeologen ook uit naar de Brittenburg. Op de gevonden plek werden twintig boringen gedaan tot anderhalve meter onder het maaiveld, maar helaas werden er alleen resten gevonden van een jonge strandafzetting. Toch bleef de gedachte aan de Brittenburg zich opdringen, vooral toen duidelijk werd dat de castellummuur hiervan op ongeveer dezelfde afstand van de duinvoet lag. Maar de buitendiameter van ongeveer 17,5 meter zou dan wel extreem groot zijn voor een Romeinse toren. De onderzoekers stonden voor een raadsel, ook omdat op oude luchtfoto’s het spoor niet zichtbaar was.
Uiteindelijk werd het raadsel opgelost door een medewerker van het Hoogheemraadschap van Rijnland. Hij herkende in het ronde object op de luchtfoto van het strand een ruiterspoor. Langs de waterlijn was te zien hoe deze naar de hoek was gereden en daar keurig rondjes lopend het spoor had getrokken. Als een zwarte vlek was ‘de dader’ zelfs op de cirkel zichtbaar.
Ik moet daar wel een beetje om lachen. Paarden die hier “rondjes lopen” (het juiste woord is natuurlijk longeren) kun je dagelijks exact op deze plek waarnemen. Misschien hebben ze zelfs de heren onderzoekers nog hinderlijk in de weg gelopen toen ze bezig waren met hun twintig boringen. Erg grappig.
*Brittenburg; Verdronken hoeksteen van het Romeinse Rijk
Tom Buijtendorp
Sidestone Press, 2018
Op blz. 163 lees ik dat onderzoekers in 2012 eindelijk beet dachten te hebben. Op een recente luchtfoto was namelijk een rond object te zien dat onder het strand leek te liggen, iets ten noorden van de uitwatering (precies de plek waar iedereen het verwacht). Er werd nog even gedacht aan een onderdeel van de Atlantikwall, omdat een dergelijk object ook te zien zou zijn op een luchtfoto uit de Tweede Wereldoorlog, maar dat werd door kenners uitgesloten omdat het spoor ver buiten de betonnen wering hiervan lag.
Uiteraard gingen de gretige gedachten van de archeologen ook uit naar de Brittenburg. Op de gevonden plek werden twintig boringen gedaan tot anderhalve meter onder het maaiveld, maar helaas werden er alleen resten gevonden van een jonge strandafzetting. Toch bleef de gedachte aan de Brittenburg zich opdringen, vooral toen duidelijk werd dat de castellummuur hiervan op ongeveer dezelfde afstand van de duinvoet lag. Maar de buitendiameter van ongeveer 17,5 meter zou dan wel extreem groot zijn voor een Romeinse toren. De onderzoekers stonden voor een raadsel, ook omdat op oude luchtfoto’s het spoor niet zichtbaar was.
Uiteindelijk werd het raadsel opgelost door een medewerker van het Hoogheemraadschap van Rijnland. Hij herkende in het ronde object op de luchtfoto van het strand een ruiterspoor. Langs de waterlijn was te zien hoe deze naar de hoek was gereden en daar keurig rondjes lopend het spoor had getrokken. Als een zwarte vlek was ‘de dader’ zelfs op de cirkel zichtbaar.
Ik moet daar wel een beetje om lachen. Paarden die hier “rondjes lopen” (het juiste woord is natuurlijk longeren) kun je dagelijks exact op deze plek waarnemen. Misschien hebben ze zelfs de heren onderzoekers nog hinderlijk in de weg gelopen toen ze bezig waren met hun twintig boringen. Erg grappig.
 |
| Er wordt vrijwel dagelijks op deze plek gelongeerd. |
*Brittenburg; Verdronken hoeksteen van het Romeinse Rijk
Tom Buijtendorp
Sidestone Press, 2018