woensdag 5 augustus 2015

Boleslaw Prus: De pop


926 bladzijden, dat is geen boek maar een project! En in de tussentijd zou je wel vier andere boeken kunnen lezen, dus een dergelijke dikke pil heeft bij mij meestal geen voorrang. Maar hoe anders ging dit bij De pop van de Poolse auteur Boleslaw Prus (1847-1912). Na het lezen van enkele lovende recensies en de eerste twee hoofdstukken, ter kennismaking ergens op internet, wilde ik graag snel verder met dit boek uit 1890.

Volgens de ronkende flaptekst is deze roman niet minder dan het hoogtepunt van het oeuvre van deze schrijver, en kun je het beschouwen als de Max Havelaar, de Madame Bovary, ja zelfs de Anna Karenina van Polen. Centraal staat de tragische liefdesgeschiedenis van de succesvolle, doortastende zakenman Stas Wokulski die op hevige, puberachtige wijze verliefd is op de mooie aristocrate Izabela Lecka, een berekenend ijskonijn. Wokulski, hoe rijk ook, is hierin kansloos. Izabela beschouwt hem als "slechts een koopman" en heeft alleen oog voor de adellijke nietsnutten uit haar eigen klasse.

Voor een uitgebreide bespreking van dit boek verwijs ik graag naar Alek Dabrowski op Uitgelezen Boeken (hier).

De pop komt wat langzaam op gang en is niet bepaald een pageturner, soms kwam ik er bijna niet doorheen. Toch zitten er prachtige stukken in en was ik nu en dan echt getroffen door de obsessie en de neiging tot zelfdestructie van de romantische hoofdpersoon, die ik bijna van alles had willen toeroepen. Maar misschien leest het boek toch prettiger weg als je het in gedeelten tot je neemt, het is tenslotte destijds als feuilleton gepubliceerd. Het verhaal waaiert breed uit, er zijn veel lange dialogen, maar ook allerlei prachtige bijfiguren en situaties, er valt veel te lachen. Mooi oud woordgebruik soms, dat aan Couperus doet denken, daar kan ik erg van genieten. Opvallend is het antisemitisme bij de meeste romanfiguren, dat in de loop van het boek steeds sterker wordt.

Een groot minpunt vind ik de wijze waarop dit boek is uitgegeven, het is veel te dik voor een paperback. Ik vraag me zelfs af of mijn exemplaar een tweede leesbeurt zou overleven, het ligt nu al bijna uit elkaar terwijl ik toch erg zuinig op mijn boeken ben. En de stofomslag is gekreukeld en gescheurd. Heel armoedig van Uitgeverij Veen, dundruk en hardcover zou hier meer gepast zijn geweest.