vrijdag 28 september 2018

Rinus Spruit: Broeder, schrijf toch eens!

Gelezen: Broeder, schrijf toch eens! (2017) van Rinus Spruit (1946)

Van deze Zeeuwse schrijver las ik eerder al Een dag om aan de balk te spijkeren uit 2013, over het moeizame getob van hoofdpersoon Maarten Rietgans, duidelijk een alter ego van Rinus Spruit. Deze Maarten is een verlegen zonderling, die geen enkele baan of vrouw kan behouden. In het verhaal is een grote rol weggelegd voor zijn ouders, in het bijzonder zijn vader.

Broeder, schrijf toch eens! Zou je als een vervolg op dit boek kunnen beschouwen. De hoofdpersoon heet nu weer gewoon Rinus en hoewel op de omslag “roman” vermeld staat, is het opnieuw een autobiografisch werk. De ouders zijn inmiddels overleden, de moeder al vroeg, maar Rinus heeft nog lang met zijn bejaarde vader samengewoond op een Gerbrand Bakker-achtige wijze. En hoewel Rinus naar mijn mening prima alleen kan zijn, is er weer sprake van een date, een verpleegster ditmaal. Maar die heeft hem al snel door: Rinus wil gewoon zijn moeder terug, de enige persoon bij wie hij zich enigszins op zijn gemak voelde.

Rinus (in het boek 58 jaar) heeft achteraf een soort schuldgevoel ten opzichte van zijn vader omdat hij als twintiger een beetje op hem, een eenvoudige rietdekker, neerkeek. Hij zit vol vragen die nu niet meer beantwoord kunnen worden en verdiept zich ter compensatie met behulp van oude brieven, foto’s en documenten in de familiegeschiedenis. Zo is er bijvoorbeeld een verhaal over zijn overgrootmoeder (eigenlijk een oud-tante) die als meisje naar België is vertrokken.

Het geheel maakt een beetje een bijeengeraapte indruk. Het gaat alle kanten op, eenvoudige gebeurtenissen rondom het huis, herinneringen en de familiezoektocht. Bijna het soort boek dat sommige schrijvers noodgedwongen maar in eigen beheer uitgeven. Toch schijnen de romans van Rinus Spruit vooral in Zeeland erg succesvol te zijn.

★★★☆☆