woensdag 26 september 2018

Clarice Lispector: De passie volgens G.H.

Ik las De passie volgens G.H. (1964) van de Braziliaanse schrijfster Clarice Lispector (1920-1977).













Aan eventuele lezers. Dit boek is als ieder ander boek. Maar ik zou blij zijn als het alleen zou worden gelezen door mensen met een volwassen ziel.

Met deze eerste regel van haar korte voorwoord zet de schrijfster gelijk de toon van dit intense boek. Het is niet gemakkelijk. Toch gebeurt er niet veel, het aantal handelingen is beperkt. De kunstenares G.H. (haar echte naam komen we niet te weten) ruimt de kamer van haar vertrokken dienstmeisje op. Zij plet hierbij een kakkerlak. Meer is het eigenlijk niet. Maar deze schijnbaar onbeduidende actie zet een eindeloze reeks overpeinzingen bij de hoofdpersoon in gang, een afdaling in haar diepste wezen. Ze filosofeert over hemel en hel, mens en mens-zijn, goddelijke en menselijke liefde. Met de Passie uit de titel kan zowel hartstocht als het lijdensverhaal bedoeld worden.

Het raadselachtige boek deed me meer dan eens aan Kafka denken, maar ik kan niet precies verklaren waarom. Misschien is het de benauwende sfeer, of anders de belangrijke rol van een insect. Misschien is het Clarice Lispector zelf, ik vind haar een mysterieuze schrijver. Ik heb nu drie boeken van haar gelezen, waarvan ik Het uur van de ster het mooist vond.

★★★☆☆