Dick Hillenius

Deze registratiekaart uit 1952 kwam ik tegen in een oud archiefbakje van het Zoölogisch Museum Amsterdam (ZMA). Op 9 november van dat jaar spoelde er een jonge, levende zeeschildpad aan op het strand van Petten. Een zeldzame gebeurtenis aan de Noordzee. Chelone midas staat er keurig op het kaartje vermeld. Letterlijk betekent dat ‘natte schildpad’, maar in Nederland is het dier vooral bekend onder de naam ‘soepschildpad’. Drie keer raden waarom.

Het kaartje blijkt ook een herinnering aan Dick Hillenius, hij heeft deze schildpad gedetermineerd. Dick Hillenius (1927-1987) was in zijn tijd een bekende schrijver-dichter-bioloog, maar lijkt inmiddels wat in de vergetelheid geraakt. In 1951 kwam hij bij het ZMA werken als jonge student/assistent en in 1952, ‘het jaar van de zeeschildpad’, was hij juist bevorderd tot tentoonstellingsconservator. Zijn grote passies waren amfibieën en reptielen. Hij heeft veel gereisd.

De eigenzinnige en veelzijdige Hillenius werd een min of meer bekende mediafiguur. Hij was een van de eerste biologen die enthousiasmerend en prikkelend schreven voor een breed publiek en wordt door hedendaagse schrijvende biologen als Maarten ’t Hart en Midas Dekkers als voorbeeld gezien. Hij had een aantal jaren een eigen rubriek in Vrij Nederland en maakte programma's voor de VPRO. Evolutiebioloog Tijs Goldschmidt is een oud-student van hem. Dick Hillenius is niet oud geworden, nog geen zestig jaar.

Een tv-fragment uit 1970, gekozen door Zomergast Maarten ’t Hart, vind je hier.