Fris

 

De zon schijnt, maar de wind maakt het bitterkoud in de duinen. De harige Schotse Hooglanders zijn niet onder de indruk.

Mercurio

Geboetseerd door: Brigitte Eberl
Beschilderd door: Josine Vingerling
Foto's: Josine Vingerling

Kunsthars; Hoogte:  +/- 25 cm

Kijk hier voor de nieuwe release van Josine Vingerling: Yago.

Dreampop

Persoonlijk houd ik wel van opvallende videoclips. Zo vind ik bijvoorbeeld dit jaar de laatste twee van David Bowie erg leuk. Het zal niet eenvoudig zijn om nog iets origineels te bedenken. Dat is regisseur Eric Wareheim uitstekend gelukt bij het nummer Wishes van het Amerikaanse dreampopduo Beach House. De clip heeft een nogal vervreemdende sfeer. Acteur Ray Wise playbackt hier het nummer gezeten op een paard tijdens een surrealistisch sportevenement. Sommigen zullen hem nog kennen als de creepy Leland Palmer uit de eveneens merkwaardige serie Twin Peaks van David Lynch.

Schubdiertje

In Naturalis werd weer een interessant dier geprepareerd, een schubdiertje uit Indonesië dat 105 jaar geleden op alcohol werd gezet. De onderzoekers van toen hadden hem nogal lelijk versneden voor hij de pot in ging, maar preparateur Duncan Reeder weet hem met naald & draad en heel veel vakmanschap weer op te lappen.

Schubdieren komen voor in Afrika en Zuid-Azië en zijn net als gordeldieren 'gepantserd', maar hun schubben liggen als dakpannen over het lichaam. Bij gevaar rollen ze zich op als een egel. Ze hebben een lange tong, maar geen tanden. De mieren en termieten die ze eten 'kauwen' ze met hun gespierde maag.

Geen schubben op de buik en de binnenzijden van de armen.

Paardenmiddel

Dit paard heeft het goed begrepen.

Deze leuke advertentie kwam ik tegen in het maartnummer van Bit.

Een prima aanvulling op Hypermobiliteit en Yoga.

Maarten van Rossem

Gisteren bezocht ik een lezing van Maarten van Rossem. De immer zwart geklede historicus besprak op zijn bekende nuchtere & relativerende wijze de ‘Nederlandse identiteit’. Je kunt het zo gek niet noemen of Van Rossem heeft er een mening over. Ik mag daar graag naar luisteren. De onderkoelde ironie, soms overgaand in knorrig gedreutel.

Veel interactie met het publiek, de lachers op zijn hand. Eigenlijk is het een soort cabaret geworden, een conference. En inderdaad verzorgt hij ook sinds een paar jaar een oudejaarsconference. Dit jaar stond hij er zelfs mee in Carré. De laatste tijd is hij wel erg vaak op televisie. Er dreigt een overkill te ontstaan. Hij moet een beetje oppassen voor een ‘Paul de Leeuw’-effect.

Maar gisteren heb ik mij dus prima vermaakt, al had het allemaal best iets korter gemogen. In totaal liep hij een vol uur uit en drie uur Van Rossem is net iets teveel van het goede. Als de organisatie niet zo kordaat had ingegrepen zat ik er nu waarschijnlijk nog. Die man is niet te stuiten.

Hypermobiel en Yoga

Ik doe al geruime aan tijd aan Yoga en ervaar mijn lichaam bij de oefeningen meestal als prettig-lenig. Zo levert bijvoorbeeld de lotushouding voor mij geen enkel probleem op, terwijl ik hier nooit voor geoefend heb of iets dergelijks. Ik kan met gemak eventueel uren in die houding blijven zitten. Een collega maakte mij er op attent dat ik dan wel eens hypermobiel zou kunnen zijn. Aangezien ik daar nog nooit van gehoord had en het toch een beetje als een soort afwijking klonk, vond ik het interessant genoeg om mij daar eens wat in te verdiepen.

Allereerst kwam ik erachter dat met mobiliteit iets anders kan worden bedoeld dan met lenigheid. Mobiliteit betreft dan de gewrichten, lenigheid de spieren. Als je lenig bent, kun je bewegingen op een functioneel gezonde manier uitvoeren. Vooral schouder- en heuplenigheid zijn essentieel voor een gezonde manier van bewegen. Lenigheid is een eigenschap die met het ouder worden vaak snel afneemt. Je wordt dan stijf, maar als je aandacht besteedt aan je lenigheid, kun je dit proces aanzienlijk vertragen. Allerlei vormen van Yoga zijn heel geschikt om je lenigheid te trainen. Het verlies aan flexibiliteit bij het ouder worden heeft overigens meer te maken met een verlies aan mobiliteit dan met een verlies aan lenigheid. Dus waarschijnlijk is mobiliteitstraining zinniger dan rekoefeningen voor je spieren als je wilt voorkomen dat je een stijve oudere wordt.

Nu is de een van nature leniger dan de ander, erfelijkheid speelt hierbij een grote rol. Anatomische factoren als de elasticiteit van het spierweefsel, de pezen, kapsels en banden van gewrichten en de huid, en het vermogen van de spier om te ontspannen en samen te trekken. Maar ook externe factoren zoals het tijdstip van de dag, de leeftijd, de gedrevenheid (die grenzen kan verleggen), het geslacht (vrouwen zijn leniger) en de temperatuur van de omgeving (hoe warmer, hoe leniger, denk aan het succes van Bikram Yoga bij 40°C).

Maar lenigheid/mobiliteit kan een keerzijde hebben. Te lenig/hypermobiel zijn is behoorlijk lastig. Als je hypermobiel bent, zijn je banden en pezen te soepel. De gewrichten krijgen daardoor niet genoeg steun en worden te beweeglijk en instabiel. Je hoeft hier geen last van te hebben, maar het is wel mogelijk dat je pijn krijgt aan je spieren of gewrichten. Ook kunnen de spieren sneller overbelast raken doordat zij het gebrek aan stabiliteit in het gewricht gaan compenseren. Een milde vorm van gewone hypermobiliteit is bijvoorbeeld de zwakke enkel.

Bij extreme spier- of gewrichtsklachten door hypermobiliteit is sprake van het hypermobiliteitssyndroom. Deze mensen hebben vaak last van ontwrichtingen en er kunnen allerlei nare complicaties optreden. Op internet staan verschillende eenvoudige tests om hypermobiliteit vast te stellen.

Maar gelukkig kan er ook sprake zijn van gegeneraliseerde hypermobiliteit. Hieronder vallen de mensen die hypermobiele gewrichten hebben, maar hier geen hinder van ondervinden. Bij sommige beroepen en hobby's zijn soepele gewrichten juist een voordeel en zie je dan ook relatief veel mensen met hypermobiliteit. Bijvoorbeeld balletdansen, muziek maken, turnen en inderdaad: Yoga.

Deze asana wil ik graag eens leren (schorpioen).

St. Patrick's Day

Happy St. Patrick's Day!

Squero di San Trovaso

De oudste werf in Venetië waar nog gondels gebouwd en gerepareerd worden ligt in Dorsoduro, een vrij rustige wijk van Venetië. Deze Squero di San Trovaso zou inmiddels ook de laatste traditionele gondelwerf zijn, maar daar ben ik niet helemaal zeker van.

Op dit schilderij van de Nederlandse schilder G.M. Tamson (1873-1939) is goed te zien dat er in ruim honderd jaar amper iets veranderd is op deze plek.

De werf werd gevestigd in de 17e eeuw en ligt aan de Rio San Trovaso, vlak achter de Zattere. De houten huisjes in Tiroler stijl zijn gebouwd door ambachtslieden uit de Dolomieten die hier in de 19e eeuw werkzaam waren.

De Venetiaanse gondels hebben zich op een unieke manier ontwikkeld om zo tegemoet te komen aan de bijzondere eisen die het varen in deze stad en de lagune eraan stellen. Zo hebben ze bijvoorbeeld een ondiepe kiel. De gondelier roeit altijd aan de linkerkant. De constructie is daarom asymmetrisch om rondjes draaien te voorkomen.

Er worden acht houtsoorten gebruikt in elke gondel: eiken, iepen, vuren, lariks, linden, noten, kersen en mahonie. Voor de riemen wordt beuken gebruikt. Sinds de 16e eeuw moeten alle gondels bij wet zwart geverfd zijn. Kennelijk werden de decoraties in die tijd iets te uitbundig bevonden.

Squeraroli zijn gondelbouwers en calafati zijn ambachtslieden die gespecialiseerd zijn in het opkalefateren van gondels.

Het bouwen van een gondel duurt ongeveer twee maanden en kost €25.000. Een gondel gaat gemiddeld zo'n 30 jaar mee. Tegenwoordig wordt er op deze werf meer gerepareerd dan gebouwd. Er zijn nu dagelijks ongeveer 350 gondels op het kanaal, vroeger 10.000!

De naastgelegen San Trovaso kerk.

Zimply Minds

In november van dit jaar komen Simple Minds weer naar Nederland. De glorietijd van deze band (rond 1982-1986) ligt al weer ver achter ons, maar in hun hoogtijdagen kregen ze met gemak stadions vol en werden in een adem genoemd met U2. Ze hebben miljoenen albums verkocht. Het album New Gold Dream vind ik nog steeds een absoluut meesterwerk. In 2009 maakten ze een soort comeback met een mooi nieuw album en een lange tour. In de zomer van 2010 zag ik ze in Oostenrijk en in mijn herinnering was dat misschien het raarste concert waar ik ooit geweest ben.

In een dorpje in de Alpen zagen we op een reclamebord om een lantaarnpaal het concert voor de volgende dag aangekondigd. Daar hoefde ik niet lang over na te denken. Het was altijd al mijn wens om deze band eens live te kunnen zien. We meldden ons bij de lokale Raiffeisenbank voor kaartjes. De jongeman achter de balie had duidelijk nooit van de band gehoord, maar na enig zoeken was het dan toch: "Ja ja, die Zimply Minds".

Het concert vond plaats in Area 47 in Ötztal-Bahnhof.  Een soort recreatiepark met zo'n enge klimwand en andere outdoor toestanden. Er was extra parkeerruimte gecreëerd op een hobbelig weilandje langs de Inn, want er was die avond veel te doen in het park. Zo belandden we middenin een groot Harley Davidson event, waar flink wat motorclubs op af gekomen waren. Ik heb m'n ogen uitgekeken. Elders was een soort Oostenrijks bierfeest voor de hele familie gaande. En zo was er meer.

De zaal bleek slechts half gevuld. We konden zo doorlopen naar het podium, een biertje halen, en daarna gewoon de plek weer innemen! Geweldig. In het publiek spotte ik wat dames in een dirndljurk, dat zie je toch niet bij elk concert. Verder veel toeristen. Er stonden lange biertafels in de zaal, en er was Gespritzter Apfelsaft. Het voorprogramma is een meidenrockgroep uit Tirol die voornamelijk covers van hele oude rockplaten speelt, van het type Top 2000. Hun repertoire is zo beperkt dat als de heren Simple Minds eindelijk arriveren, ze sommige nummers zelfs al drie keer gespeeld hebben.

De hoofdact, met veel effecten en licht, is eigenlijk te goed voor deze zaal. Maar ondanks de vreemde locatie en magere opkomst speelt Simple Minds goed en enthousiast, met veel inzet, vooral van Jim Kerr. Er is voor deze tour ook een zwarte zangeres/danseres toegevoegd. Er worden voornamelijk nummers van de nieuwe cd, Graffiti Soul, gespeeld, maar ook een aantal uit de glorietijd natuurlijk. Geheel tegen mijn gewoonte in vertrek ik kort voor de laatste toegift. Wij moeten immers nog van dat rare weiland zien af te komen. De weg ernaartoe gaat door struikgewas en is aardedonker. Naast ons raast de Inn. Hoe moet dat straks gaan als de zaal leegloopt? Met het licht van een mobieltje en veel tastwerk komen we uiteindelijk ter plekke en manoeuvreren ons als eerste van het rommelige parkeerplaatsje af. Om vervolgens ook als eerste de politiefuik met alcoholcontrole in te rijden. Gelukkig is de bestuurder BOB, of hoe heet dat hier? BUF?

Gasten

De paarden vonden het raar en ook wel eng. Op het naastgelegen weilandje was een soort paddock geïmproviseerd waar ineens een stel olifanten en kamelen in rondliepen. Op het parkeerterrein verrees een grote kleurige circustent.

 

Om de boel af te bakenen was er niet meer dan een soort draad gespannen, waarachter de dieren braaf bleven staan en liggen. Vooral de olifanten leken alle aandacht wel lollig te vinden. Het blijven artiesten natuurlijk.

Vegetariërs

Dichter, zanger en cartoonist J.H. Speenhoff (1869-1945) had het niet zo op vegetariërs, zoveel is duidelijk als je zijn grappige tekst "de vegetariërs!" leest. In dit gedicht/spotlied waarmee deze kleinkunstpionier in 1902 doorbrak, worden vegetariërs weggezet als drammerige wereldverbeteraars die tamelijk eenzijdig en fantasieloos eten. Is dat plaatje tegenwoordig anders? Ja en nee.

Ik heb nog steeds de indruk dat veel mensen het maar lastig of tegendraads vinden als je geen vlees eet. Of dat je moet uitleggen aan hardcore-vleeseters waarom dan toch, terwijl dat mijns inziens andersom zou moeten zijn. Aan de andere kant lijkt het nu iets meer ingeburgerd en zijn er veel mensen (de zogenaamde "vagetariërs") die een of meerdere dagen per week vleesloos eten. Zij nemen dan vaak ter vervanging zo'n rare stugge schijf bij de maaltijd, en dat is het dan. Deze mensen doen zichzelf toch echt te kort. Dat kan veel smakelijker. Variërend van een oer-Hollandse stamppot tot de heerlijke recepten uit de Italiaanse en de Indiase keuken.

 

De vegetariërs!

Vegetariërs zijn mensen,
die de mensen anders wensen,
daarom eten zij slechts planten,
net als grote olifanten;
Zij zijn bang van dooie koeien,
want die kunnen niet meer loeien.
Beesten doden om te eten,
noemen ze van God vergeten.
't Is zo deftig en zo fijn
vegetariër te zijn!

In hun reine restauratie,
is voor arm en rijk een plaasie,
overal, tot in de keuken,
hangen christelijke spreuken,
die de ziel zo zeer versterken,
en zo spijsverterend werken,
die voor overdaad behoeden,
ons met idealen voeden.
't Is zo deftig en zo fijn,
vegetariër te zijn.

Zondags bonen, maandags bonen,
dinsdags bonen, woensdags bonen,
donderdags gepofte bonen,
vrijdags bonen, altijd bonen,
zaterdags gestoofde bonen,
God bewaar ons voor die bonen,
bonen eten is 't beste,
tot we bonen zijn ten leste.
't Is zo deftig en zo fijn,
vegetariër te zijn.

Voor een heel klein beetje duiten,
ga je je aan pap te buiten,
voor een paar onnooz'le centen
eet je appelen met krenten,
soep van blaren, pas gevallen,
met mahoniehouten ballen,
meisjes met verboden konen,
brengen je je portie bonen,
vriend'lijk kijken is er nodig,
fooien geven overbodig.
't Is zo deftig en zo fijn,
vegetariër te zijn.

Sociaalders, anarchisten,
lieve, zoete idealisten,
niemand zit zich aan te stellen,
ieder heeft wat te vertellen,
brave armen, milde rijken,
allen zijn ze huns gelijken,
zwaargespierde, vrije vrouwen,
die niet van het mansvolk hou'en,
kooplui, kunstenaars, poëten,
heel de groep zit daar te eten.
't Is zo deftig en zo fijn,
vegetariër te zijn.

Vegetariërs zijn lieden,
die een ander wat verbieden,
vegetariërs zijn poppen,
die zich vol principes proppen.
Zij zijn bang voor bitterneuzen,
soberheid is hunne leuze.
't Zal nog zover met ze komen,
dat ze nest'len in de bomen,
dat ze dooie blaren eten,
voor de rust van hun geweten.
't Is zo deftig en zo fijn,
vegetariër te zijn.

J.H. Speenhoff, 1902

Quagga

Dit is een quagga. Of beter gezegd was een quagga, want deze bijzondere zebrasoort is nu uitgestorven. Dat is op zich al treurig, maar het exemplaar op deze foto is extra treurig want het gaat hier om de allerlaatste levende quagga ter wereld. Het dier stierf op 12 augustus 1883 in Artis en daarmee was de hele soort dus van de aardbodem verdwenen. Ik vind het zelf tamelijk bizar, net alsof je een foto hebt van de laatste dodo of zoiets.

De quagga had niet, zoals de gewone zebra, zwart-wit strepen over het hele lichaam. Alleen de kop was zwart-wit gestreept. Het achterlijf was bruin en de poten waren wit of gelig.

Rond 1800 leefden er in Zuid-Afrika nog grote groepen quagga's, maar de kolonisten jaagden op de quagga's om het vlees en de huiden, er vonden meedogenloze massaslachtingen plaats. Daarnaast was er sprake van overbegrazing van de graslanden door vee. Rond 1878 is de laatste wilde quagga doodgeschoten. Er zijn geen pogingen ondernomen om de diersoort van de ondergang te redden. Toen de quagga in 1883 in Artis stierf realiseerde men zich pas later dat dit het laatste exemplaar was geweest. Het opgezette dier is via het Zoölogisch Museum Amsterdam in Naturalis terechtgekomen.

Never Once

Never Once

India is filled
with many
exceptionally beautiful women
who don't desire me
I verify this
every single day
as I walk around
the city of Bombay
I look into face after face
and never once
have I been wrong

Leonard Cohen
Book of Longing, 2006

Dark Venice

Een mooie namiddag in Venetië, in een afgeladen vaporetto op de Canal Grande.
Plotseling slaat het weer om en wordt het donker. Wind, golfslag, een onheilspellende lucht, gevolgd door regen en onweer.

Prachtig om te zien hoe in zeer korte tijd het aanzicht van de stad totaal verandert. Van vrolijke naar grimmige schoonheid. Venetië heeft onmiskenbaar twee gezichten. Een dubbele sfeer.
Veel schrijvers (en filmmakers) hebben dit aangevoeld. Thomas Mann, Lord Byron, Harry Mulisch, Ian McEwan, Daphne du Maurier, Donna Leone, een bont gezelschap. Talloze boeken hebben een al dan niet duister Venetië als decor. Het verval, de afbladderende palazzo's, het doolhof van donkere steegjes en bruggetjes, de vele oude gebouwen en kerken, de mysterieuze binnenplaatjes achter muren en poorten. Schitterend!

's Avonds is het nog spannender. Het is heel apart om dan door de stad te wandelen. In de wat grotere straten is er genoeg licht, restaurants, toeristen en uitgaanspubliek. Maar als je ook maar even een zijstraatje inloopt wordt het beeld al snel anders. Duisternis overheerst. De sfeer van de eeuwenoude stad en haar gebouwen kan overweldigend zijn. Een hele ervaring om je dan in het doolhof te begeven.

Later meer over Duister Venetië.