Squero di San Trovaso

De oudste werf in Venetië waar nog gondels gebouwd en gerepareerd worden ligt in Dorsoduro, een vrij rustige wijk van Venetië. Deze Squero di San Trovaso zou inmiddels ook de laatste traditionele gondelwerf zijn, maar daar ben ik niet helemaal zeker van.

Op dit schilderij van de Nederlandse schilder G.M. Tamson (1873-1939) is goed te zien dat er in ruim honderd jaar amper iets veranderd is op deze plek.

De werf werd gevestigd in de 17e eeuw en ligt aan de Rio San Trovaso, vlak achter de Zattere. De houten huisjes in Tiroler stijl zijn gebouwd door ambachtslieden uit de Dolomieten die hier in de 19e eeuw werkzaam waren.

De Venetiaanse gondels hebben zich op een unieke manier ontwikkeld om zo tegemoet te komen aan de bijzondere eisen die het varen in deze stad en de lagune eraan stellen. Zo hebben ze bijvoorbeeld een ondiepe kiel. De gondelier roeit altijd aan de linkerkant. De constructie is daarom asymmetrisch om rondjes draaien te voorkomen.

Er worden acht houtsoorten gebruikt in elke gondel: eiken, iepen, vuren, lariks, linden, noten, kersen en mahonie. Voor de riemen wordt beuken gebruikt. Sinds de 16e eeuw moeten alle gondels bij wet zwart geverfd zijn. Kennelijk werden de decoraties in die tijd iets te uitbundig bevonden.

Squeraroli zijn gondelbouwers en calafati zijn ambachtslieden die gespecialiseerd zijn in het opkalefateren van gondels.

Het bouwen van een gondel duurt ongeveer twee maanden en kost €25.000. Een gondel gaat gemiddeld zo'n 30 jaar mee. Tegenwoordig wordt er op deze werf meer gerepareerd dan gebouwd. Er zijn nu dagelijks ongeveer 350 gondels op het kanaal, vroeger 10.000!

De naastgelegen San Trovaso kerk.