Held By Trees: Solace

Deze week verscheen Solace, het debuutalbum van de Engelse gelegenheidsformatie Held By Trees. Een duidelijk eerbetoon aan Talk Talk, speciaal hun laatste twee albums, Spirit of Eden (1988) en Laughing Stock (1991), en het soloalbum van zanger Mark Hollis. Held By Trees betreedt hiermee heilige grond, want dit zijn (tegenwoordig) bejubelde albums, waarop de heren van Talk Talk muzikaal vernieuwend bezig zijn met iets wat later postrock zou gaan heten. Een creatief proces waarbij flink wat muzikanten uitgenodigd werden, om op hun arrangementen te improviseren. 

Iets dergelijks doet David Joseph nu ook met zijn Solace project. Er is een kern van studiomuzikanten, waarvan sommigen ook deelnamen aan de sessies van Talk Talk (met dezelfde geluidsmensen in de studio). Daarnaast zijn er allerlei topmuzikanten uitgenodigd om te improviseren op hun patronen en akkoorden. Het resultaat is een schitterend instrumentaal album, wat echt heel erg lijkt op het werk van Talk Talk. En dan vooral de eerste vijf nummers: vogels en natuurgeluiden, jazzy boventonen, minimale piano, cello en fluit. Melancholische, maar toch ook hoopvolle muziek. Helaas wordt dit concept weer losgelaten, en gaat het met de laatste drie nummers een andere kant op, richting Pink Floyd en Dire Straits (gitaarpartijen van David Knopfler). De muziek verschuift hier van postrock naar prog, waardoor Solace uiteindelijk een wat onevenwichtig album is geworden. 

Toch vind ik het een absolute aanrader, je kunt er als Talk Talk liefhebber niet omheen. (Bijna) het hele album ademt Talk Talk en liefde voor de ‘natural world’. James Marsh, de man van de Talk Talk hoezen, verzorgde het artwork. Er wordt een boom geplant voor elk verkocht album.

San Pietro di Castello

Het ziet er naar uit dat dagjesmensen in Venetië vanaf volgend jaar een toegangskaartje moeten kopen (€10). Met deze maatregel probeert het stadsbestuur het massatoerisme te reguleren. Of het zal helpen, weet ik niet. Natuurlijk gaan deze toeristen gewoon weer met z’n allen naar precies dezelfde plaatsen als altijd (San Marco Plein, Rialtobrug etc.), maar een district wat ze vrijwel zeker allemaal zullen overslaan is Castello. Dat is ook nu al het geval. 

De lat ligt hoog in deze stad, en vergeleken met de rest van Venetië is Castello toch minder fraai. Een volkswijk zonder paleizen en dergelijke, en met een niet bepaald uitbundige kerk: San Pietro di Castello. Het is bijna niet te geloven dat dit een van de belangrijkste kerken van Venetië was, de ‘kathedraal’, met de zetel van de bisschop en later zelfs de patriarch van Venetië. Hier in een uithoek van de stad, ver weg van het feitelijke machtscentrum, maar op een steenworp afstand van het Arsenaal, de enorme scheepswerf met zijn massaproductie, waarvan het lawaai, vuil en de hitte door Dante werd vergeleken met de hel. Geen toplocatie dus. 

In het eigenwijze Venetië had de patriarch eigenlijk geen macht meer, die lag bij de Doge en de ‘staatskerk’ San Marco. Waarschijnlijk wilde het bestuur dat met deze ongunstige plek nog eens extra inpeperen bij de Katholieke Kerk.

San Pietro di Castello

de klokkentoren (campanile)

op de achtergrond de muur van het Arsenaal

Nakomertje

Nakomertje blijft wat achter bij de rest.

Warmtelamp, flesvoeding en extra aandacht van moeders.

Bloeikool

De sierkool heeft de zeer zachte winter overleefd, en ziet er nu zo uit. 

Niet eens onaardig, wij laten ze dus staan. Er is ruimte genoeg en (bijkomend voordeel) de bijen zijn er gek op.

(zo was het)

En nog zo’n plant die zichzelf overleefd heeft:

Het is inmiddels Pasen, maar deze kerstster (gekocht in november) staat er nog prachtig bij. Nu is een kerstster dan ook geen wegwerpplant, maar in de praktijk zijn ze vaak ruim voor de kerstdagen gesneefd. Met de juiste verzorging kan dat gemakkelijk voorkomen worden. 

De plant kan niet tegen fel zonlicht en vooral niet tegen natte voeten. Laat de kerstster gewoon in de plastic aankooppot met gaten zitten, plaats deze vervolgens in een iets te krappe bloempot, zodat de bodem niet geraakt wordt. Je moet niet van bovenaf water geven. Voel met je vinger in de aarde, en pas water geven als je vingertop (kootje) droog blijft. De plant uit de ompot halen, dompelen of in een bakje water zetten tot de aarde is volgezogen. Dan goed laten uitlekken en terugplaatsen in de grote pot. Iets meer werk, inderdaad, maar met een prachtig resultaat.

Lego Creator: Assembly Square

 De nieuwe uitdaging:

4002 stukjes

Lego Creator: Assembly Square (10th anniversary)

Expert 16+

Veel details en figuren. Acht winkeltjes en appartementen, o.a. een bloemenwinkeltje, bakkerij, fotograaf, tandarts, muzikant en een (waarschijnlijk) ongehuwde moeder. Alles intern verbonden met trappen en dergelijke. Erg leuk ontworpen!

zakje één

Dit wordt een bloemenwinkeltje,

en dit een bakkerij.

Sleen en Toots

Ik luister graag naar de Belgische podcastreeks Jazziness, waarin jazz historicus Frederik Goossens op aangename en deskundige wijze aan newbies en liefhebbers de geschiedenis van de jazz uit de doeken doet. Een aanrader voor iedereen die geïnteresseerd is. Tot mijn vreugde is er laatst een tweede seizoen van Jazziness opgestart, en die staat volledig in het teken van 100 jaar Toots Thielemans (1922-2016). Deze fameuze Belgische jazzmuzikant zou deze maand honderd jaar geworden zijn. 

Een identiek jubileum dit jaar voor de gevierde Vlaamse stripauteur Marc Sleen (1922-2016), geboren en overleden in dezelfde jaren als Toots Thielemans. Marc Sleen is vooral bekend door zijn serie De avonturen van Nero & Co, die nu precies 75 jaar bestaat. Eigenlijk een dubbeljubileum dus. Ik las deze strips vooral in de vroege jaren 70. Een klasgenoot had een grote stapel. Bijna elk Nero verhaal wordt besloten met een wafelenbak. Dit Vlaamse woord kende ik toen nog niet, maar de plaatjes spreken voor zich: een feestje waarbij wafels worden gebakken. Dat leek (en lijkt) me geweldig. En zelf op het graf van Sleen in Gent staat een tafeltje met wafels. 

De Belgische post kwam vanwege het dubbeljubileum Sleen/Nero met nieuwe postzegels. Erg leuk! 

Tijdens de stripdagen in 1980 (of 81) in Breda heeft Marc Sleen dit album voor me gesigneerd. Aan de tafel zat een breed glimlachende man, precies zoals op de foto’s op de achterflap van de albums. Heel innemend.

Wim Sonneveld en Bommel

Beste kinderen in de zaal

Jullie kent ons allemaal 

Een jonge Wim Sonneveld heeft in de oorlogsjaren 40-45 Ollie B. Bommel gespeeld in kindertoneelstukken. Ik lees het in de biografie van Hella S. Haasse door Aleid Truijens. Sonneveld (toen 25) vroeg in 1942 aan Haasse (24) of zij Tom Poes teksten wilde schrijven voor het Tierelantijn Tooneel, dat hij met zijn vriend Huub Janssen had opgericht. Daar kijk ik van op, want Marten Toonder vermeldt niets hierover in zijn autobiografie. Wim Hazeu noemt het zijdelings in zijn Toonderbiografie, maar zo kort dat ik er kennelijk overheen gelezen heb. Nu wil ik graag het naadje van de kous weten, maar de boeken van Hazeu en Truijens spreken elkaar tegen en op internet is er niet veel over te vinden, alleen De Parelduiker geeft wat informatie. 

Het zit waarschijnlijk zo: 

Het Tierelantijn Tooneel was speciaal opgericht voor het opvoeren van de Tom Poes toneelstukken, met voorstellingen geïnspireerd op de strips van Marten Toonder, die in de Telegraaf verschenen vanaf 16 maart 1941. Deze eerste stripverhalen waren echt voor kinderen bedoeld. De toneelverhalen zijn aparte titels, niet gebaseerd op de krantenstrips. Van de eerste vijf toneelstukken is onduidelijk wie ze geschreven heeft. Marten Toonder zelf? Hazeu noemt diens broer Jan Gerhard als (mede)auteur. Truijens zegt dat Huub Janssen de teksten bewerkte. Hella Haasse schreef in ieder geval nummer zes De Toovertaart, en vrijwel zeker ook nummer zeven en acht. Zij zegt zich alleen De Toovertaart te herinneren, maar waarschijnlijk is dat een vergissing, want de betreffende programmaboekjes vermelden haar als auteur. 

Haar biografe Aleid Truijens noemt Haasses verklaringen na de oorlog ‘enigszins cryptisch’ en ‘toch wel vreemd’, en suggereert (ietwat vals) dat Hella misschien liever niet meer wilde weten dat ze in 1943 en 1944 voor het Nederlandse toneel en theater geschreven had. Wie in de bezettingsjaren doorwerkte, moest zich namelijk aangemeld hebben voor de Kultuurkamer (iets wat Marten Toonder ook altijd weer wordt nagedragen). Hella Haasse, die ook als actrice doorspeelde, had niet persoonlijk getekend voor de Kultuurkamer. De gezelschappen waar zij voor werkte waren collectief lid, en zo indirect ook alle eraan verbonden medewerkers. Sonneveld was daar nooit geheimzinnig over. Hij vond het theater een noodzakelijke afleiding voor het publiek in tijden van grote onzekerheid.

 

Wim Sonneveld verkoopt kaartjes

Hella Haasse ging vanaf 1943 ook teksten schrijven voor zijn cabaretgroep, zij bleef de huisschrijfster tot 1947. Op 1 februari 1944 was de première van de cabaretrevue Sprookjes. Hazeu vermeldt dat Toonder persoonlijk was uitgenodigd door Sonneveld, maar niet kon komen vanwege de slechte toestand van zijn vrouw Phiny. Hella mocht Wim Sonneveld graag. Volgens haar dochter was zij zelfs verliefd geweest op Sonneveld. Maar die was, zei ze, ‘niet zo geïnteresseerd in vrouwen in het algemeen’. Hij zou haar wel ten huwelijk hebben gevraagd, ‘een praktisch vriendschapshuwelijk’. Maar dat vond Hella toch niet zo’n goed idee. 

Wim als ouvreuse

Wim Sonneveld regisseerde acht Tom Poes stukken: 

1.   De avonturen van Tom Poes (première 1941)

2.   Tom Poes gaat zwerven (1942)

3.   Tom Poes en de Tooverbril (1942)

4.   Tom Poes en de Sprekende Koe (1942)

5.   Tom Poes en de Betooverde Prins

6.   Tom Poes en de Toovertaart (1943)

7.   Tom Poes en de Verdwenen Kroon (1944)

8.   Tom Poes en de Japanse Toovenaar 

Er zijn geen teksten bewaard gebleven en ook over de toneelstukken zelf is niet veel bekend. Informatie en foto’s komen uit de plakboeken van Wim Sonneveld, nu in het archief van het Theaterinstituut Nederland (TIN). Volgens Sonneveld waren de voorstellingen een groot succes, ‘het liep storm’. Hij deed de kindervoorstellingen 'erbij', overdag. Alle acteurs waren twintigers, en sommigen zijn later beroemd geworden, o.a. Dick Swidde, Joeki Broedelet (de moeder van Remco Campert) en Albert Mol. Hella Haasse heeft zelf ook één keer de rol van Tom Poes gespeeld, als vervanger. Wim Sonneveld speelde Ollie B. Bommel alleen in de eerste vier stukken, daarna was hij het warme bommelpak zat. Kees Brusse en André Carrel (vader van Rudi) nemen het dan over. 

Alle afb uit plakboeken Wim
Sonneveld, archief TIN

bronnen:

Aleid Truijens

Leven in de verbeelding; Hella S. Haasse 1918-2011

Querido 2022, 1^e druk 

Wim Hazeu

Marten Toonder; Biografie

De Bezige Bij 2012, 1^e druk 

Jos van Waterschoot

De Parelduiker 2006

Tevreden buurvrouw

Ook de laatste buurvrouw van Apollo is nu bevallen (of hoe heet zoiets bij een schaap?) van een mooie tweeling. Totale score: 6 lammetjes van drie schapen, waarvan één drieling.

Coda Soundtrack

Het zal niemand ontgaan zijn, de film Coda kreeg deze week 3 Oscars, o.a. voor ‘beste film’. Zelf vind ik Coda een echt leuke film, een feelgoodmovie. Geen zwaar drama, maar wel ‘inhoud’, waarbij ook genoeg te lachen valt. Meisje van 17 is steunpilaar van haar drie dove gezinsleden, maar wil eigenlijk graag een zangcarrière. Het verhaal zal inmiddels bekend zijn, en anders vind je het HIER. Muziek speelt in Coda een belangrijke rol, daarom wil ik het even over de soundtrack hebben. Die beluister ik lang niet bij elke film, maar in dit geval is het zeker de moeite waard. Het is dan wel het gebruikelijke en onvermijdelijke allegaartje van wat originele oudere nummers (The Clash, Etta James, Marvin Gaye) en de soms mierzoete film score van componist Marius de Vries, maar je kunt toch vooral ook genieten van de covers (Bowie, Joni Mitchell) gezongen door de cast. Dat hippe schoolkoortje bijvoorbeeld, en/of actrice Emilia Jones, zij laten je de film herbeleven. Jones zou nooit eerder zangles hebben gehad, maar dat is bijna niet te geloven. Zij kan echt goed zingen.