Lutje Potje

foto: lutjepotje.nl

Weer wat geleerd.

Vandaag hoorde ik voor het eerst het woord lutjepotje of lutje potje. Gelijk even opgezocht natuurlijk. Dat was niet moeilijk, het heeft zelfs een eigen wikipagina. Een lutje potje is een sterk op een konijnenhok gelijkend babykamertje voor buiten. Verzonnen in Groningen in 1939, maar waarschijnlijk al eerder overgewaaid uit Scandinavië. Buiten slapen zou gezond zijn voor de baby, ook ’s winters. Ik heb geen kinderen, dus ik meng me ook niet in de eventuele discussie. Maar ik zou er best een voor mezelf willen hebben (in de zomer).

Max Euwe in Katwijk

Vorige week zagen wij de uitstekende dramaserie The Queen’s Gambit. Zeven delen in zeven dagen. Jammer dat het ‘op’ is. De serie schijnt erg populair te zijn, en schaken is weer helemaal hip.

In Nederland werd in de jaren dertig ook veel geschaakt, vooral nadat Max Euwe (1901-1981) in 1935 wereldkampioen was geworden. Ik heb Euwe in 1979 gezien, toen hij in Katwijk was voor de officiële ingebruikname van een reuzenschaakbord op de Boulevard.

Knipsel uit Leidse Courant. Euwe speelt wit.

Het was een mooie zomerdag en er was flink wat publiek op afgekomen. Euwe werd in een van de huizen op de Boulevard ontvangen, en een lokale fanfare (DVS) bracht een soort aubade. Daarna liep het gezelschap naar het plein aan de overkant, de zeekant, waar het schaakspel stond opgesteld. Er was een toespraak natuurlijk en daarna werd de wethouder ingemaakt bij een spelletje snelschaak. Ondertussen toeterde de fanfare vrolijk door. 

In mijn (scholieren)ogen een onwerkelijke, melige situatie. Iets uit een film van de Zweedse regisseur Roy Andersson, maar die kende ik toen nog niet. Ik weet ook nog welke plaat ik die dag draaide (een nieuw album van Wings). Het is merkwaardig hoe je geheugen werkt, waarom onthoud je juist zoiets?

Het grote schaakspel is nog vele jaren gebruikt, vooral door toeristen. Het is gesneuveld bij de herinrichting van de Boulevard in 2013. Of misschien al eerder.

Sintig Twintig

Ach ja, 2020.

Videobellen met Sinterklaas voor €35, en "Piet" blijft buiten staan maar doet nog wel een kunstje.

Witje

Dit is Witje. Het kauwtje dat jarenlang elke dag een paar keer bij ons langskwam. Voor een snack, of zomaar even chillen in de tuin.

Witje was een dagje ouder en had een grijswit gestippelde buik, maar het meest opvallend was de grote witte V op zijn rug. Toch had ik hem zo ook wel uit duizend herkend, aan zijn immer geprangde blik. Hij was een echte persoonlijkheid, een outsider ook.

Zijn eten weekte hij meestal even in het waterbakje. Ondanks alle kilo's voer en liefde die hier over hem uitgestort werden bleef hij altijd op z'n hoede. Zijn nestjes in het voorjaar liepen steevast uit op een tragedie. Daarna was hij dan een tijdje depressief.

Ik heb hem sinds september niet meer gezien en mijn conclusie getrokken. Zijn partner komt nu dagelijks langs met haar nieuwe vriend, een heel ander type. Dat is gezellig, maar ik (sentimentele dwaas) mis toch vooral Witje.

Dit prachtige portret, geschilderd door mijn vrouw, maakt veel goed. Zowel het uiterlijk als de persoonlijkheid van Witje zijn perfect getroffen. Een uniek en lief kado!

Vijf

Utopia Avenue, cover binnenkant.

Vorige maand las ik met veel plezier Utopia Avenue van David Mitchell, het verhaal van een fictieve band in de jaren 1967 en 1968, en dat was gelijk een leuke aanleiding om weer eens wat platen uit die tijd te draaien. Bij ons thuis stond vaak Radio Veronica aan, en dat heeft natuurlijk invloed gehad op de ontwikkeling van mijn muzikale smaak, net zoals de nogal bonte inhoud van de platenkoffers van mijn ouders.

Wat deed ik verder in die jaren, behalve plaatjes draaien? Voornamelijk spelen natuurlijk, binnen en buiten. Ik groeide op in een nieuwbouwwijk, die in een paar jaar tijd in een voormalige polder uit de grond werd gestampt. Heel veel flatgebouwen, en in mijn herinnering altijd overal bouwkranen en het geluid van heien. Het zal wel haastwerk geweest zijn, diezelfde flats worden nu al weer afgebroken en vervangen. 

Dit ben ik op de kleuterschool in 1968. Ik heb wel 1001 herinneringen aan die tijd, maar toch is het raar om zo'n jeugdfoto te zien, je bent het wel en je bent het niet. Ik herken mezelf aan de ogen. Ik was een braaf en gehoorzaam ventje, denk ik. Maar wel ontzettend druk, dat is altijd zo gebleven, niet alleen in de klaslokalen. Ik vraag me wel eens af wat er uit was komen rollen als er een testje tegenaan gegooid was, toen. Altijd Druk Heel Druk.

Met het speelgoed op deze foto heb ik verder nooit gespeeld. Dat zal wel van de fotograaf geweest zijn. Voor de jongens iets technisch, voor de meisjes iets met theekopjes geloof ik. Dat mocht toen nog. Ik heb mijn hele leven geen enkele interesse of aanleg voor technische zaken gehad. Als er bij ons thuis een dergelijk klusje moet gebeuren doet mijn zeer handige vrouw dat, en ik zet dan thee.

Dit is mijn kleuterschooljuffrouw Frowijn. Ik ben enorm blij met deze foto. In 2017 heb ik over mijn juf (en een mysterie rond haar voet) geblogd  HIER . Ik vroeg me toen af wat haar voornaam was, en hoe ze eruit zag. Tot mijn grote verrassing werd er vorig jaar op deze blogpost gereageerd door de zus van juffrouw Frowijn. Ik kreeg een mail met een foto. De voornaam van juffrouw Frowijn was Fridy en ze is in juni 2018 overleden.