Jools

Mijn favoriete tv programma is van de BBC, Later Live... with Jools Holland. Het is maar een half uurtje en je moet er wel even voor opblijven, zo op een doordeweekse dag, maar dan heb je ook wat. De hipste bands of een oude knar, de grootste namen of een opmerkelijk debuut, de beste wereldmuziek, folk of elektropop, het maakt niet uit, altijd kwaliteit en altijd live. Gisteravond genoot ik van o.a. Damon Albarn (Blur) en Coldplay, maar de absolute helden waren toch de heren van The Black Keys. Bekijk en beluister hun Fever hier.

Paard en Yoga

Foto: still uit YouTubefilmpje

Meestal ga ik graag naar yogales. Toch zijn er lessen die ik vreselijk vind, namelijk als er enige lichamelijke interactie vereist is met een medecursist. Persoonlijk vind ik het niet echt prettig als er iemand aan mij zit, en al helemaal niet om aan iemand anders te zitten. Ik ben niet zo aanrakerig, denk ik. Al zijn er natuurlijk uitzonderingen.

De man in dit opmerkelijke filmpje lijkt er geen moeite mee te hebben. Hij beoefent yoga met zijn paard. Wat het paard er van vindt is niet helemaal duidelijk. Het filmpje vindt je hier.

Danny (2)

De kerstboom die bij ons Driekoningen overleefde staat nog steeds. Na een korte carrière als Valentijnsboom is hij door ons omgetoverd tot Paas/Lenteboom. Eigenlijk is er het hele jaar door wel een gezellig thema te bedenken om de boom feestelijk op te tuigen, maar na de IJsheiligen (11-15 mei) vinden wij het echt welletjes en gaat hij alsnog naar buiten. Hoewel ik de frisgroene geur in huis zal missen. Dat wel. Misschien volgt in december een comeback als Kerstboom 2.0 Wie weet?

Ik wens iedereen fijne en gezellige Paasdagen!

Een vorig leven als Valentijnsboom.

Thomas Weber: Adolf Hitler en de Eerste Wereldoorlog

Van de Duitse historicus Thomas Weber (1974) verscheen in 2012 Adolf Hitler en de Eerste Wereldoorlog; Het ware verhaal. In dit boek haalt hij twee hardnekkige mythes rond Hitler in de periode 1914-1918 onderuit: zijn rol als heldhaftige soldaat in de voorste frontlinies en de bewering dat deze tijd bepalend zou zijn geweest voor zijn politieke ontwikkeling.

Over het leven van Adolf Hitler tijdens de Eerste Wereldoorlog was tot nu toe niet zo veel bekend. Meestal werd klakkeloos herhaald wat hij er zelf over gemeld heeft en veel informatie is aangedikt of zelfs verzonnen door de nazipropaganda. In de jaren dertig heeft Hitler enkele rechtszaken gevoerd tegen kranten en veteranen die zijn oorlogsverleden in twijfel trokken, later handelde de Gestapo dit soort zaken af. Thomas Weber komt met een nieuwe invalshoek door een nauwkeurige beschrijving te geven van het legeronderdeel waar Hitler tijdens de Eerste Wereldoorlog deel van uitmaakte, het Beierse Reserve Infanterie Regiment 16. Zijn bronnen zijn de archieven van dit regiment, de verhalen van de mensen om Hitler heen, officieren en soldaten, hun statistische en biografische gegevens.

Na het uitbreken van de oorlog in augustus 1914 meldt Hitler, die zich eerder gedrukt had voor de dienstplicht in Oostenrijk, zich als vrijwilliger bij het Beierse leger. Hij is dan 25 jaar en wordt al snel ingezet aan het Westelijk front. Bij de eerste slag bij Ieper staat hij nog in de voorste linie, maar na elf dagen wordt hij overgeplaatst naar het hoofdkwartier van het regiment en daar aangesteld als koerier. Vergeleken met de omstandigheden aan het echte front, kilometers verderop, is dit een luizenbaantje, dat hij de rest van de oorlog zal behouden. Helemaal zonder risico is het niet, hij raakt twee maal gewond, maar het is niet zo uitzonderlijk gevaarlijk als de nazipropaganda het later voordoet. Zijn kameraden in de loopgraven vinden hem en de anderen op het hoofdkwartier maar een stel drukkers. Minachtend noemen ze hen Etappenschweinen (achterhoedevarkens). Soldaat Hitler zit hier dus redelijk comfortabel de oorlog uit, en krijgt door zijn goede connecties met de officieren ook nog eens het IJzeren Kruis tweede én eerste klasse uitgereikt. Uitzonderlijk, en vooral erg zuur voor de mensen aan het front die werkelijk de kastanjes uit het vuur moeten halen. Het beeld van Captain Darling uit Blackadder IV doemt hier voor mij op.

Geheel links Hitler.

Hitler zelf, die uit de verhalen van zijn regimentsgenoten naar voren komt als een eenzame zonderling met zeer gebrekkige sociale vaardigheden, was zich waarschijnlijk niet eens bewust van dit verschil van opvatting en leek werkelijk te geloven in zijn rol als oorlogsheld. Het gevoel van erkenning was enorm belangrijk voor hem. Het moet dan ook een flinke klap voor zijn zelfbeeld geweest zijn, toen hij op een reünie in 1922 totaal genegeerd werd door zijn kameraden.

Webers onderzoek toont verder aan dat de mensen in Hitlers regiment zich in de loop van de Eerste Wereldoorlog niet bepaald met politiek bezig hielden, maar voornamelijk naar vrede snakten, zoals waarschijnlijk ook als de rest van het Duitse volk in die periode. Hitler zelf komt ook niet echt politiek bewust over, tot ver in 1919 kan het met hem nog alle kanten op en hij toont zich een politieke draaikont. Op een filmbeeld is hij zelfs nog te zien op de begrafenis van een socialistische leider, met een rode band om zijn arm. Het lijkt er op dat Hitler geradicaliseerd is in de zomer van 1919. Hoe en waarom is onbekend, het is een geheimzinnige, schimmige periode. Dit raadsel zou, wat mij betreft, een mooi onderwerp zijn voor een eventueel vervolgboek van Weber.

Pony Power!

Dit weekend scoorden Josine Vingerling en haar prachtige Haflinger hengst Apollo bij een dressuurwedstrijd in Noordwijk weer twee winstpunten. Zij mogen nu gaan starten in de klasse Z. De Z van Zwaar. Een prima prestatie. En ook wel speciaal, vind ik. Voor sommige ruiters namelijk, is een Haflinger vanwege de lage schofthoogte een 'ponietje'. Jij geeft ze mooi het nakijken, Josine. Gefeliciteerd!

Sue Townsend (1946-2014)

Sue Townsend begin jaren tachtig.

Gisteren overleed Sue Townsend. Ooit schreef ze mijn favoriete boeken The Secret Diary of Adrian Mole Aged 13 3/4 (1982) en The Growing Pains of Adrian Mole (1984). Niet alleen jeugdsentiment, maar vaak en met veel plezier herlezen.

De belevenissen van een volwassen Adrian in de latere delen vond ik helaas wat minder geslaagd, een enkele uitzondering daargelaten. Toch had ik maar wat graag het negende deel gelezen, waar ze nu mee bezig was. Uit nieuwsgierigheid, voor de volledigheid en vooral for old times' sake.

Jong en toch oud

Dit Museumweekend lag er op de preparatietafel van Bas Perdijk in Naturalis weer iets heel bijzonders: een babyluipaardje. Vreselijk aandoenlijk om te zien, overleden tijdens of vlak na de geboorte, waarschijnlijk in Artis. De oogjes zijn nooit open geweest en er was nog een kleine navelstreng aanwezig. Het beestje is afkomstig uit de collectie van het voormalig Zoölogisch Museum Amsterdam en heeft 50 jaar in een pot met alcohol gezeten. Heel jong en toch ook weer oud. Eenmaal opgezet leek het wel zo'n knuffel uit de museumwinkel. Er was veel belangstelling, vooral van kinderen, die volop vragen stelden, ook over de Grote Thema's leven & dood. Al met al weer een mooie en waardevolle prepareersessie.

Huis Doorn

Gezien? Gisteren in Andere Tijden aandacht voor Huis Doorn, dat ik zelf een van de leukste musea van Nederland vind.

Na het einde van de Eerste Wereldoorlog vluchtte de Duitse keizer Wilhelm II naar Nederland en vroeg hier asiel aan. In 1920 kocht hij het landgoed bij Doorn en woonde er tot zijn dood in 1941. Het zal naar zijn maatstaven wel piepklein geweest zijn. We kregen een fantastische rondleiding door het huis, dat vol staat met persoonlijke bezittingen van Wilhelm, zowel kunst- als gebruiksvoorwerpen. Ik herinner me onder andere zijn badkuip en weegschaal en een enorm tafelstuk, een zilveren schip. En niet te vergeten het graf van de keizer, een merkwaardig tuinhuis dat de naam mausoleum nauwelijks verdient.

Vorig jaar ging het niet goed met het museum, door halvering van de subsidie leek de sluiting nabij. Maar binnenkort wordt er zelfs uitgebreid met een Wereld Oorlog I museum. De bedoeling is dat het aantal bezoekers gaat stijgen. Dat moet in dit herdenkingsjaar toch wel lukken, denk ik.

Gemist? De uitzending kun je hier nog bekijken.

Betoeteren

Op het hoesje van de cd Is dit nu later (1990) van Stef Bos zien we de zanger met een broertje op het strand van Katwijk. Het is een foto uit de jaren zestig.

Bij een optreden vertelde Stef Bos (1961) dat hij nog steeds een warm plekje heeft voor Katwijk aan Zee, omdat hij hier als kind elk jaar de zomervakantie doorbracht. Het nogal degelijke gezin Bos kwam uit Veenendaal, en "Katwijk was toch een soort Veenendaal aan het strand...".  Tja.

Op de foto zitten de broertjes op een stellage, zoals die destijds door de strandexploitanten gebruikt werden om de zwemmers in zee in de gaten te houden. Een meestal kloeke jongeman, gewapend met een toeter, speurde vanaf zo'n verhoging naar potentiële drenkelingen. Zwemmers die zich te ver in zee waagden, werden met krachtig hoorngeschal gewaarschuwd.

Waar zijn deze strandwachters gebleven? Wanneer is deze regeling afgeschaft? Ik moet nu wel heel ver in mijn geheugen graven, waarschijnlijk is dat eind jaren zeventig geweest. En wat was de reden van het verdwijnen? Alleen nog maar fantastische zwemmers? Of lieten de mensen zich eenvoudigweg niet langer betoeteren?

De dans ontsprongen

Deze borden uit de Eerste Wereldoorlog zag ik laatst in een vitrine van Museum het Valkhof in Nijmegen.

Hoewel Nederland in deze oorlog neutraal was, zijn ook in ons land veel objecten te vinden die op de een of andere manier gerelateerd zijn aan de jaren 1914-1918. Het WO I-museum (in oprichting) maakte vorige week een soort inventarisatie. In de krant las ik dat er tientallen mensen langskwamen met allerlei gebruiksvoorwerpen en militaria uit die tijd. Zo was er ook iemand met "de mobilisatiekist van opa". Dat vond ik leuk, want bij mij op zolder staat het exemplaar van mijn opa, met daarop in sierlijke letters zijn regiment, bataljon en compagnie. En natuurlijk zijn naam, die ook de mijne is.

Het Nederlandse leger mobiliseerde in juli 1914 en velen zullen waarschijnlijk niet bepaald blij zijn geweest met hun oproep. Mijn opa was dat juist wel. Hij was namelijk visser, en hoewel het op zee erg gevaarlijk was geworden door losgeslagen Duitse en Engelse mijnen, werd er vanwege de economische noodzaak gewoon doorgevist. De prijs hiervoor was hoog: 175 Nederlandse vissersschepen gingen verloren en 862 vissers zijn omgekomen. Zo kon je dus als (jonge)man in een neutraal land toch nog oorlogsslachtoffer worden.